Onion/Union: Een educatieproject over identiteit in de brugklas, ontwikkeld door Merel Zwarts, uitgevoerd op middelbare school Lek en Linge.
Hoe vormen tieners hun identiteit, bewust of onbewust, in een wereld die wordt gedomineerd door volwassenen? Hoe presenteren zij zichzelf en hoe verhouden zij zich tot hun klasgenoten? Hoe kan er ruimte worden gecreëerd om verschillen aan te kaarten?
Om elkaar op een gelijke manier te behandelen, zijn het inzien van elkaars verschillen en het erkennen van hoe anderen de wereld ervaren, essentieel. Het klaslokaal van een middelbare school is bij uitstek een plek waar bewustzijn over sociaal gedrag gevormd wordt. De brugklas is een tijd waarin de vorming van identiteit een grote rol speelt. Hoe zien tieners zichzelf, en hoe willen ze gezien worden, in deze turbulente periode van hun leven?
Deze vragen inspireerden kunstenaar Merel Zwarts om de workshop Onion/Union (ui/unie) te ontwikkelen in samenwerking met MOED. Deelnemers waren leerlingen uit de brugklas (met tieners van de leeftijd 12/13) van middelbare school Lek en Linge in Culemborg. De workshop had als doel om overeenkomsten en verschillen in identiteit en lichaam te ontdekken.
Geïnspireerd door de methode van ‘Over de streep’ en de educatietheorieën van dramaschrijver, regisseur en theaterwetenschapper Augusto Boal (Rio de Janeiro, 1931 – 2009), en aan de hand van de metafoor van de ui, ging Merel met de leerlingen aan de slag. Geleidelijk werden de drie verschillende lagen die de leerlingen in zichzelf vonden ge(re)construeerd: van een persoonlijk en individueel niveau (lichaam en identiteit); naar het niveau van het sociale (verschillen en overeenkomsten met anderen); tot het institutionele niveau (hoe deze zaken zich verhouden tot de structuur van het klaslokaal en de school). De leerlingen werden uitgenodigd om de complexiteit van de verschillende lagen van identiteit te ontdekken, uit te drukken en te transformeren in zelfportretten, individueel of in duo’s. Tijdens de workshop werden zo alle verschillende lagen van identiteit zichtbaar, net als bij een ui. De studenten maakten tekeningen over hun gevoelens en identiteiten, verschillen en overeenkomsten, en brachten zo verschillende lagen aan op hun zelfportret. Daarna poseerden de leerlingen met hun creaties voor een foto. De kleurrijke portretten laten belangrijke onderwerpen zien met betrekking tot de identiteit van de leerlingen, waarin hun lichamen als het ware als sokkels fungeren voor hun creatie. Samen vormen ze zo een unie van ‘uien’.
We willen graag de leerlingen van Lek en Linge bedanken voor hun enthousiaste deelname!